การประท้วง Ogoni Uprising: การต่อต้านอุตสาหกรรมน้ำมัน และการต่อสู้เพื่อความเป็นธรรมของชาวโอกอนี

ประวัติศาสตร์ไนจีเรียถูกหล่อหลอมจากเรื่องราวอันซับซ้อนและหลายแง่มุม นับตั้งแต่จักรวรรดิมานดาไปจนถึงการต่อสู้เพื่อเอกราช และหลังจากนั้น การลุกฮือของชาว Ogoni (Ogoni Uprising) ในปี 1990s ก็เป็นหนึ่งในบทที่น่าสนใจที่สุด

การลุกฮือของชาวโอกอนี เป็นการเคลื่อนไหวทางการเมืองและสิ่งแวดล้อมที่รุนแรง เกิดขึ้นเนื่องจากความไม่พอใจต่อการปฏิบัติที่ไม่เป็นธรรมของ Shell Oil บริษัทน้ำมันยักษ์ที่มีฐานในต่างประเทศ ซึ่งได้ทำการขุดเจาะน้ำมันในดินแดนโอกอนีมาหลายทศวรรษ

ชาว Ogoni ซึ่งเป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่อาศัยอยู่ในภาคตะวันออกเฉียงใต้ของไนจีเรีย ได้รับผลกระทบอย่างรุนแรงจากการขุดเจาะน้ำมันของ Shell น้ำมันลื้น, การเผาไหม้แก๊ส และการหกลักของน้ำมันที่เกิดขึ้นได้ทำลายสิ่งแวดล้อมของพวกเขา ทำให้เกิดมลภาวะทางดินและน้ำ ส่งผลต่อสุขภาพของชุมชนและทำลายวิถีชีวิตดั้งเดิม

การเคลื่อนไหวเริ่มต้นขึ้นเมื่อกลุ่มนักกิจกรรมชาวโอกอนี นำโดย Ken Saro-Wiwa (เคน ซาโร-วิวา) ริเริ่มการประท้วงอย่างสงบเพื่อเรียกร้องให้ Shell และรัฐบาลไนจีเรียรับผิดชอบต่อความเสียหายที่เกิดขึ้น

Ken Saro-Wiwa เป็นกวี, นักเขียนและนักกิจกรรมผู้มีอุดมการณ์สูง เขาได้ก่อตั้งกลุ่ม Movement for the Survival of Ogoni People (MOSOP) เพื่อต่อสู้เพื่อสิทธิของชาวโอกอนี และเรียกร้องให้ Shell ออกจากดินแดนโอกอนี

การประท้วงของ MOSOP ได้รับการสนับสนุนอย่างกว้างขวางจากชาวโอกอนี และกลุ่มคนรุ่นใหม่ที่ต้องการความยุติธรรมและการปกครองที่ดีขึ้น อย่างไรก็ตาม การเคลื่อนไหวถูกมองว่าเป็นภัยคุกคามต่อรัฐบาลทหารไนจีเรียในเวลานั้น

เมื่อ MOSOP สร้างความนิยมและอิทธิพลเพิ่มขึ้น รัฐบาลไนจีเรียบรรดาได้ตอบโต้ด้วยการใช้กำลัง การปราบปราม และการละเมิดสิทธิมนุษยชน

ในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 1994 กองทัพไนจีเรียได้บุกโจมตีหมู่บ้านของชาวโอกอนี, ทำลายทรัพย์สิน และจับกุมผู้นำ MOSOP รวมถึง Ken Saro-Wiwa

หลังจากนั้น Ken Saro-Wiwa และแปดผู้นำ MOSOP อื่นๆ ถูกกล่าวหาว่ากระทำความผิดฐานฆาตกรรมโดยไม่มีหลักฐานที่ชัดเจนและถูกตัดสินประหารชีวิตในขั้นรวดเร็ว

การประหารชีวิต Ken Saro-Wiwa สั่นสะเทือนสังคมโลก องค์กรสิทธิมนุษยชนและประเทศต่างๆ ตะคริวขึ้นมาต่อต้านไนจีเรีย โดยเรียกร้องให้รัฐบาลยุติการใช้ความรุนแรง และปล่อยผู้นำ MOSOP ที่ถูกคุมขัง

เหตุการณ์ Ogoni Uprising เป็นบทเรียนอันสำคัญสำหรับโลก สอนให้เราเห็นถึงความจำเป็นในการปกป้องสิทธิมนุษยชน การเคารพในความหลากหลายทางวัฒนธรรม และความรับผิดชอบของบริษัท multinational

บทบาทของ Ken Saro-Wiwa

Kenule Beeson “Ken” Saro-Wiwa (1941 – 1995) เป็นนักกิจกรรมชาวไนจีเรีย, กวี, นักเขียน และนักธุรกิจ เป็นที่รู้จักกันดีในฐานะผู้นำการเคลื่อนไหวของ Ogoni Uprising เพื่อต่อต้าน Shell Oil

Saro-Wiwa เกิดและเติบโตขึ้นมาในกลุ่มชาติพันธุ์ Ogoni ในแคว้น Rivers State เขาสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรีจากมหาวิทยาลัย Ibadan และทำงานเป็นผู้จัดการฝ่ายโฆษณาของบริษัท Texaco

หลังจากนั้น Saro-Wiwa ได้ก่อตั้ง MOSOP (Movement for the Survival of Ogoni People) เพื่อต่อสู้กับ Shell Oil ที่เขาเห็นว่าได้ทำลายสิ่งแวดล้อมและละเมิดสิทธิมนุษยชนของชาวโอกอนี

Saro-Wiwa กลายเป็นแกนนำของการประท้วงอย่างสงบ และเรียกร้องให้ Shell ออกจากดินแดนโอกอนี

ชื่อ	ตำแหน่ง	บทบาท
Ken Saro-Wiwa	ผู้ก่อตั้ง MOSOP	นำการเคลื่อนไหวต่อต้าน Shell Oil
Owens Wiwa	พี่ชาย Ken Saro-Wiwa	ร่วมกับ Ken ในการจัดตั้ง MOSOP
Baribor Dere	อดีต สมาชิกสภา Ogoni	เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านสิทธิของชาว Ogoni

Saro-Wiwa ถูกจับกุมและถูกกล่าวหาว่ากระทำความผิดฐานฆาตกรรมโดยไม่มีหลักฐานที่ชัดเจน เขาถูกประหารชีวิตในวันที่ 10 พฤศจิกายน ค.ศ. 1995

การประหารชีวิต Saro-Wiwa และผู้นำ MOSOP อื่นๆ สร้างความโกรธแค้นและได้รับเสียงวิจารณ์อย่างกว้างขวางจากทั่วโลก

ผลกระทบของ Ogoni Uprising

Ogoni Uprising เป็นเหตุการณ์สำคัญที่ส่งผลต่อประวัติศาสตร์ไนจีเรีย และการเคลื่อนไหวด้านสิ่งแวดล้อม

• การตื่นตัวในเรื่องสิทธิมนุษยชน:
  การประหารชีวิต Saro-Wiwa และผู้นำ MOSOP อื่นๆ ทำให้เกิดการเคลื่อนไหวเพื่อเรียกร้องความยุติธรรมและสิทธิมนุษยชน
• ความรับผิดชอบของบริษัท multinational : Ogoni Uprising เป็นตัวอย่างที่ชัดเจนว่า บริษัท multinational ต้องรับผิดชอบต่อผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมและสังคมที่เกิดจากการดำเนินธุรกิจ

บทเรียนจาก Ogoni Uprising

Ogoni Uprising เป็นข้อเตือนถึงความจำเป็นในการปกป้องสิทธิของชุมชนท้องถิ่น, ความรับผิดชอบของบริษัท multinational และการต่อสู้เพื่อความยุติธรรม

• การมีส่วนร่วมของชุมชน: Ogoni Uprising แสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการมีส่วนร่วมของชุมชนในกระบวนการตัดสินใจ
• ความโปร่งใสและการกำกับดูแล: บริษัท multinational ควรมีความโปร่งใสในการดำเนินธุรกิจ และอยู่ภายใต้การกำกับดูแลที่เข้มงวด

Ogoni Uprising เป็นเหตุการณ์ที่น่าเศร้า แต่ก็เป็นบทเรียนที่ทรงคุณค่า